وظیفه وایر ها یا همان Spark Plug Wire در خودرو، رساندن برق از کویل (در خودرو‌های جدید‌تر) یا رساندن برق از دلکو (در خودرو‌های قدیمی‌تر) به سر شمع‌هاست. در واقع وایرها برق چند هزار ولتی – حدود ۱۲۰۰۰ ولت را به سر شمع‌ها می‌رسانند تا جرقه در زمان لازم زده شود. شنیدن کلمه چند هزار ولت کافی است تا اهمیت این قسمت برای ما کمی روشن شود چرا که وایر هم باید هر چه سریع‌تر و راحت‌تر این برق را به سر شمع‌ها برساند و هم از هدر رفت آن در میانه راه و تلفات انرژی جلوگیری کند.
وایرها ۴ نوع هستند؛ کابل‌های سیمی، نمونه‌های ابریشمی، کابل‌های بوبین دار و کانداکتیو کوا اکستروژن‌ها که هر کدام معایب و مزایای خاص خود را دارند. وایر‌های سیمی کمی در برابر خم شدن و کشش مقاوم‌ترند اما به دلیل اینکه باعث ایجاد جریان‌ها و میدان‌های مغناطیسی در اطراف خود می‌شوند و این جریان می‌تواند روی عملکرد قسمت‌های دیگر خودرو مثل ECU و انژکتور‌ها اثر بگذارد، از رده خارج شده‌اند و امروزه کاربرد زیادی ندارند. ضمن اینکه این کابل‌ها با ایجاد همین میدان‌های مغناطیسی، باعث ایجاد نویز و پارازیت در سیستم صوتی خودرو دیگر قسمت‌ها نیز می‌شود.
نوع دیگر از نوع ابریشمی هستند که کاربرد زیادی دارند ولی چون مقاومت داخلی این وایرها بالاست، هر چند که ایجاد نویز و پارازیت نمی‌کنند اما با کارکرد زیاد و یا جذب رطوبت، این مقاومت داخلی بیش از حد شده و عملا جریانی بسیار کمتر از نیاز شمع‌ها از خود عبور می‌دهند که باعث کارکرد نادرست پیشرانه و به دنبال آن افزایش مصرف سوخت می‌شود. این نوع وایرها، در مغزی خود از چند لایه به هم تابیده شده از الیاف مصنوعی مثل ابریشم به عنوان رسانای جریان برق استفاده می‌کنند. این نوع وایرها بیشترین استفاده را تا حال حاضر داشته‌اند.
وایر‌های جدیدی که امروزه در حال گسترش است، نمونه‌های بوبین دار است که در ساختار آنها یک لایه از جنس کروم و نیکل وجود دارد. مغزی باز هم از الیاف است تا مشکل نویز وجود نداشته باشد، به خاطر وجود لایه کروم و نیکل مشکل جذب رطوبت نیز از بین می‌رود و از طرفی مقاومت پایین آن باعث می‌شود تا سرعت انتقال جریان همانند کابل‌های سیمی، بالا باشد. یعنی این نوع وایرها تمام مزایای کابل‌های سیمی و ابریشمی را با هم دارد. همچنین به خاطر داشتن لایه فلزی در لایه‌های آن، مشکل بزرگ قطع شدن وایر‌های ابریشمی را نیز مرتفع کرده است.
ساختار وایر چیست؟
وایرها از یک طرف که به کویل یا دلکو متصل می‌شوند، دارای یک سری کوچک و ساده هستند که این درپوش کار جلوگیری از ورود رطوبت به داخل محل اتصال را نیز انجام می‌دهد، چرا که با ورود آب و رطوبت به محل اتصال وایر، چه از طرف سر شمع‌ها و چه از طرف سر کویل یا دلکو، پیشرانه یا نامیزان کار خواهد کرد و یا موتور روشن نخواهد شد که البته این مشکل در خودرو‌های کاربراتوری شایع‌تر از نمونه‌های انژکتوری است.
این قسمت دارای یک سری فلزی است که فقط در روی خروجی‌های کویل و یا دلکو می‌نشیند و اتصال برقرار می‌شود. اما سر دیگر آن که به شمع‌ها متصل می‌شود، کمی پیچیده‌تر است. این قسمت درپوش و نشیمنگاه بزرگ‌تری دارد و عمل آب‌بندی و دفع حرارت در این منطقه مهم‌تر از سر دیگر است. جنس بیرونی این بخش معمولا از ترکیبات پلاستیکی خشک یا از لاستیک‌های ارتجاعی برای آب‌بندی بهتر ساخته می‌شود.
در داخل آن در انتهایی‌ترین بخش وایر، یک مفتول فلزی دیده می‌شود که وظیفه آن، اتصال بهتر با سر شمع‌ها و قفل‌شدن در آن است. در انتهای این درپوش، مفتول فلزی دارای کمی برجستگی می‌شود تا در اثر کارکرد و به مرور زمان و تحت کشش قرار گرفتن، از بخش درپوش جدا نشود و در داخل آن نیز مغزی رسانای جریان قرار می‌گیرد که به مفتول اتصال دارد. وایرها همان طور که گفته شد، انواع مختلفی دارند اما در بسیاری از بخش‌ها با هم مشترکند. مرکزی‌ترین بخش در وایرها، همان رشته‌های الیاف مصنوعی و یا سیم است. این رشته‌ها ماموریت انتقال برق و جریان را بر عهده دارند.
لایه بعدی یک لایه محافظ روی این الیاف است که دور آن را رشته‌های فلزی در‌بر‌گرفته‌اند تا هم از ایجاد جریان‌های مغناطیسی مزاحم و تشکیل نویز و پارازیت جلوگیری کنند و هم به استحکام وایر بیفزایند. این لایه معمولا از آلیاژ‌های کروم، نیکل و یا مس است. لایه بعدی یک لایه ضخیم از عایق‌های فلزی است تا هم جریان بالای داخل وایر به بیرون درز نکند و اصطلاحا برق دزدی پیش نیاید و هم گرمای پیشرانه و محفظه موتور به الیاف رسانای اصلی صدمه‌ای وارد نکند.
برای استحکام بخشیدن و از طرفی عایق‌تر شدن وایر در برابر گرما، یک لایه از الیاف شیشه نیز اطراف لایه عایق اصلی تابیده می‌شود. آخرین لایه و در واقع بیرونی‌ترین قسمت تشکیل‌دهنده وایر، بخش لاستیکی آن است که کاملا دیده می‌شود و ممکن است به رنگ‌های مختلفی ساخته شود که از میان آنها قرمز و مشکی رایج‌تر است.
